Οικισμοί: παγίδες στον πολεοδομικό σχεδιασμό για μελετητές και χιλιάδες ιδιοκτησίες
- Αργύρης Δεμερτζής
- πριν από 1 ημέρα
- διαβάστηκε 10 λεπτά
◊ Το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», που χαρακτηρίζεται ως εμβληματική πολεοδομική και χωροταξική μεταρρύθμιση της χώρας των τελευταίων εκατό ετών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με την εκπόνηση 227 Τοπικών και 18 Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, με χρηματοδότηση κοντά μισού δις ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και προοπτική να ολοκληρωθεί έως το 2026-27.
◊ Οι μελετητές που εκπονούν τον νέο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό στέλνουν μήνυμα στο υπουργείο Περιβάλλοντος επισημαίνοντας ότι ανακύπτουν σημαντικά προβλήματα από ετεροχρονισμένη νομοθεσία και εκ των υστέρων απαιτήσεις των μελετών, αστοχίες στο οικονομικό αντικείμενο εις βάρος των μελετητών, καθυστερήσεις στη χορήγηση στοιχείων από δημόσιους φορείς, και στις διαδικασίες έγκρισης υποστηρικτικών μελετών, που ζητούν άμεση αντιμετώπιση των θεμάτων, τονίζοντας ότι διακυβεύεται το χρονοδιάγραμμα, το περιεχόμενο, η ποιότητα και η τελική έκβαση συνολικά του προγράμματος.
Γιατί «η διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών στο πλαίσιο μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ δεν είναι εφικτή»
– «Τα δύο τελευταία χρόνια, το Υπουργείο έχει εκδώσει οδηγίες και νομοθεσία κατά τη διάρκεια εκπόνησης των μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ, με αποτέλεσμα να ζητείται πρόσθετο αντικείμενο από τους μελετητές, χωρίς να αμείβεται», αναφέρει η Μαρία Γρηγοριάδου Πολιτικός Μηχανικός Πρόεδρος του Συλλόγου Μελετητών Δημοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΜΕΔΕΚΕΜ) στο ecopress
Κορυφαία περίπτωση επισημαίνει η ίδια, ότι είναι αυτή της οριοθέτησης των οικισμών, που ορίστηκαν εκ των υστέρων ενω είναι σε εξέλιξη οι μελέτες, τόσο με τα κριτήρια και τη μεθοδολογία του ΠΔ 194/2025 του ΥΠΕΝ, όσο και στη συνέχεια με τη νομοθετική ρύθμιση με το πληθυσμιακό κριτήριο σε δύο νέες κατηγορίες: Στους άνω των 700 κατοίκων οικισμούς, στους οποίους η λεγόμενη ζώνη Γ στην απομακρυσμένη περιοχή από το κέντρο του οικισμού θα είναι Περιοχή Ελέγχου Χρήσεων, με αυξημένη αρτιότητα αλλά μικρότερη της εκτός σχεδίου και στους κάτω των 700 κατοίκων οικισμούς, όπου η ζώνη Γ γίνεται Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού και διατηρούνται οι ισχύοντες όροι δόμησης.
Πόρισμα Ομάδας Εργασίας του ΣΜΕΔΕΚΕΜ προειδοποιούσε από το 2023
Η Μαρία Γρηγοριάδου επισημαίνει ακόμη ότι έχει αποσταλεί στο ΥΠΕΝ εδώ και δύο χρόνια πόρισμα ομάδας εργασίας του ΣΜΕΔΕΚΕΜ, το οποίο προειδοποιούσε για τα προβλήματα, τα οποία δυστυχώς επαληθεύονται και παράλληλα τονίζει ότι έχει επίσης επισημανθούν στο υπουργείο οι αστοχίες που προκύπτουν για χιλιάδες ιδιοκτησίες, από τη μεθοδολογία που ορίζει το ΠΔ για την οριοθέτηση των οικισμών, την οποία οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη οι μελετητές κατά την εκπόνηση Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Και ότι έχει γίνει αναλυτική τεκμηρίωση προς το υπουργείο, στην οποία υπογραμμίζεται ότι:
«Η διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών στο πλαίσιο μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ δεν είναι εφικτή, πολύ δε περισσότερο στον χρονικό ορίζοντα που ορίζεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο αυτοτελών μελετών οριοθέτησης».
Το παράδειγμα του Μετσόβου: από 15 αυξήθηκαν σε 53 οι προς οριοθέτηση οικισμοί
«Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η έκδοση του π.δ. της 11.4.2025 (ΦΕΚ 194 Δ) «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης», με βάση το οποίο αυξήθηκαν οι απαιτήσεις της υπουργικής απόφασης που ίσχυε προηγουμένως (ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/73670/1765/14.7.2022 «Μεθοδολογία οριοθέτησης οικισμών», ΦΕΚ 3733 Β), ωστόσο αυτό δεν λήφθηκε υπόψη κατά τη διαμόρφωση της οικονομικής προσφοράς των μελετητών, αφού δεν είχαν πλήρη γνώση του φυσικού αντικειμένου της μελέτης, σε ό,τι αφορά το νέο προεδρικό διάταγμα».
Αυτά επισημαίνονται σε έγγραφο που εστάλη προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπόψη του Ευθύμιου Μπακογιάννη Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού & Αστικού Περιβάλλοντος και υπογράφουν η Μαρία Γρηγοριάδου Πολιτικός Μηχανικός Πρόεδρος και η Μαρία Ακριώτη Αγρονόμος-Τοπογράφος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας του ΣΜΕΔΕΚΕΜ, κάνοντας λόγο για «όψιμη έκδοση οδηγιών και νομοθεσίας».
«Το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας έχει προκηρύξει παράλληλα με τις μελέτες ΤΠΣ (μέσω του ΤΕΕ), ανεξάρτητους διαγωνισμούς για την οριοθέτηση οικισμών διαφόρων Δήμων» σημειώνεται στο ίδιο έγγραφο και υπογραμμίζεται ότι:
«Ενδεικτικά, για τον Δήμο Μετσόβου, για 15 οικισμούς, η προεκτίμηση αμοιβής μόνο του πολεοδομικού σκέλους (καθώς υπάρχει και τοπογραφικό σκέλος με διακριτή αμοιβή), υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ. Παρόλα αυτά, το Υπουργείο απαιτεί από τους μελετητές των ΤΠΣ να εκπονήσουν μελέτη οριοθέτησης μεγαλύτερου αριθμού οικισμών (π.χ. Δήμος Παξών, τουλάχιστον 53 οικισμοί), χωρίς καμία αμοιβή, επικαλούμενο ότι αυτό αποτελεί αντικείμενο της σύμβασης, παρά το γεγονός ότι δεν περιλαμβανόταν στα τεύχη του διαγωνισμού του 2ου κύκλου, κατά την έκδοση των οποίων δεν υπήρχαν οι προδιαγραφές οριοθέτησης, που εκδόθηκαν το 2022 και τροποποιήθηκαν το 2025.
Επηρεάζονται αρνητικά χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι χάνουν το δικαίωμα δόμησης
«Η μεθοδολογία του νέου Προεδρικού Διατάγματος για την οριοθέτηση των οικισμών έχει ήδη προκαλέσει έντονη κριτική, όχι μόνο για τις επιπτώσεις του εξαιτίας των διατάξεων που περιορίζουν τη δόμηση, αλλά και για τις ίδιες τις διαδικασίες και τα κριτήρια που χρησιμοποιεί, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται αρνητικά χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι χάνουν το δικαίωμα δόμησης σε εκτάσεις που είχαν αποκτηθεί με σκοπό την οικοδόμηση, εγείροντας ζητήματα ακόμη και παραβίασης του πολεοδομικού κεκτημένου», τονίζεται σε παρέμβαση του ΣΜΕΔΕΚΕΜ με τίτλο: «Μεθοδολογικές ασάφειες & επιπτώσεις του π.δ. 194/2025 για την οριοθέτηση οικισμών..» και ειδικότερα επισημαίνεται ότι:
Γενικότερα, η μεθοδολογία οριοθέτησης των οικισμών και ο καθορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης χαρακτηρίζεται από γενικευτική, αυστηρή και ανελαστική προσέγγιση, με ανεπαρκή τεκμηρίωση.
Τι σημαίνει μείωση ορίων οικισμών
Ειδικότερα:
♦ Η κατάρτιση και έγκριση του Προεδρικού Διατάγματος έγινε χωρίς ουσιαστική διαβούλευση και αγνοήθηκαν οι ιδιαιτερότητες των μικρών οικισμών και οι ανάγκες των κατοίκων,
♦ O διαχωρισμός των οικισμών σε ζώνες γίνεται με διαφορετικά δικαιώματα δόμησης, βάσει αυθαιρέτων και γενικών κριτήριων ζωοποίησης:
→χωρίς αξιολόγηση πραγματικής πολεοδομικής ή γεωγραφικής κατάστασης,
→χωρίς προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες, το ανάγλυφο ή το ιστορικό καθεστώς ενός οικισμού,
→χωρίς να εξετάζεται η λειτουργική ενότητα οικισμών που έχουν αναπτυχθεί με φυσικό και οργανικό τρόπο,
→χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο ρόλος και ο χαρακτήρας του οικισμού στην ευρύτερη περιοχή, τόσο σε δημοτικό όσο και σε πολλές περιπτώσεις σε περιφερειακό επίπεδο (δευτερεύουσα ή παραθεριστική κατοικία, τουριστικός πόλος κ.λπ.),δηλαδή, γενικά, επικρατεί μια λογική «κοπτοραπτικής», χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση στο έδαφος.
Άμεση η ανάγκη βελτίωσης του Προεδρικού Διατάγματος
Έτσι:
♦ Οικόπεδα εκτός Ζώνης Β ή Β1 έως το παλιό όριο χάνουν το δικαίωμα δόμησης, ακόμη και αν έχουν πρόσωπο σε δρόμο, καθώς οι οικισμοί χωρίζονται σε τρεις ζώνες:
-Ζώνη Α (προ του 1923),
-Ζώνη Β (συνεκτικό 1923–1983), και
-Ζώνη Β1 (διάσπαρτη ανάπτυξη 1923–1983).
♦ Κτίσματα που δεν εμφανίζονται σε αεροφωτογραφίες πριν το έτος 1985, και που αποτελούν τον διαμορφωμένο πολεοδομικό ιστό του οικισμού, δεν συμπεριλαμβάνονται στα όρια αυτού, καθώς όλα τα στοιχεία που αφορούν κτίσματα πρέπει να ανάγονται υποχρεωτικά σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985.
♦ Οικισμοί, κάποιοι εκ των μάλιστα με ιδιαίτερη δυναμική σήμερα, δεν μπορούν να οριοθετηθούν με τις διατάξεις που περιγράφονται στο νέο Π.Δ., αφού, είτε δεν εμφανίζονται στην απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ έτους 1981 (προαπαιτούμενο για την οριοθέτηση του οικισμού), είτε δεν προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, καθώς θα πρέπει να εντοπίζεται έως το 1985 σύνολο με δέκα (10) τουλάχιστον κτίρια (π.χ. κατοικίες, αποθήκες) ή και άλλες κοινόχρηστες ή κοινωφελείς λειτουργίες ή κοινόχρηστοι χώροι (π.χ. σχολείο, εκκλησία, πλατεία).
♦ Οικισμοί ή και μεγάλα τμήματα αυτών δεν μπορούν να οριοθετηθούν ή να αποτελούν τμήματα αυτών, καθώς εμπίπτουν σε περιοχές που εξαιρούνται από το όριο αυτού, καθώς σε πολλές περιπτώσεις:
◊ Εντοπίζονται ολόκληροι οικισμοί ή και τμήματα αυτών που στο πλαίσιο επανέγκρισης ή αναοριοθέτησης εμπίπτουν εντός της έκτασης πλάτους διακοσίων (200) μ. από τον άξονα υπεραστικών τμημάτων του βασικού (πρωτεύοντος) εθνικού οδικού δικτύου,
◊ Mεγάλα τμήματα των οικισμών εμπίπτουν σε διατάξεις που αφορούν στην ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας (ποιος ο λόγος να προσδιορίζεται το όριο του οικισμού στην γραμμή δόμησής που προκύπτει από την απόσταση του χαρακτηρισμένου οδικού δικτύου όταν ούτως ή άλλως το κτίριο θα τοποθετείτο στην απόσταση που ορίζεται με το π.δ. 209/1998;),
◊ Eντοπίζονται ολόκληροι οικισμοί ή και τμήματα αυτών εντός της ζώνης των 250 μ. από υφιστάμενα κοιμητήρια.
◊ Η γραμμή δόμησης, η θέση του κτιρίου στο οικόπεδο και η οικοδομησιμότητα στους οικισμούς, κυρίως τους παραλιακούς, καθώς και ο καθορισμός και αποτύπωση κοινόχρηστων διόδων πλάτους τουλάχιστον τεσσάρων (4,00) μ., που συνδέουν το εσωτερικό δίκτυο κοινόχρηστων χώρων του οικισμού με τη ζώνη παραλίας στους τελευταίους, δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο μελέτης στο πλαίσιο μελέτης ΤΠΣ ή ΕΠΣ, αφού, ούτε η κλίμακα βοηθάει, ούτε το υπόβαθρο στο οποίο συντάσσεται, καθώς θα έπρεπε να υπάρχει τοπογραφική αποτύπωση και εφαρμογή, όπου υφίστανται θεσμικές γραμμές και όρια (γραμμή αιγιαλού και παραλίας κ.λπ.). Τίθεται το ερώτημα, τι γίνεται σε περιπτώσεις που δεν έχει οριοθετηθεί η γραμμή αιγιαλού και παραλίας.
♦Υπάρχουν ασάφειες ως προς τη διαδικασία οριοθέτησης και κυρίως ως προς τον χρόνο που θα αναρτηθούν τα διαγράμματα οριοθέτησης των οικισμών στην περίπτωση που καθορίζονται μέσω των μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ, έτσι ώστε να ενημερωθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι πολίτες για το τι γίνεται με τις ιδιοκτησίες τους, και να υποβάλουν τυχόν ενστάσεις-αντιρρήσεις. Συγκεκριμένα: Θα αναρτηθούν αυτοτελώς, θα κριθούν οι ενστάσεις-αντιρρήσεις, και θα ακολουθήσει η διαδικασία διαβούλευσης της μελέτης ΤΠΣ ή ΕΠΣ ή η ανάρτηση των διαγραμμάτων θα γίνει ταυτόχρονα με τη διαβούλευση της ΣΜΠΕ και της Κύριας Μελέτης των ΤΠΣ και ΕΠΣ; Έχουν ληφθεί υπόψη αυτοί οι χρόνοι για την έγκαιρη ολοκλήρωση του προγράμματος που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;
Aρνητικές συνέπειες στην αξία της περιουσίας και τη δυνατότητα ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών και των μικρών οικισμών
«Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω είναι προφανές ότι η διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών στο πλαίσιο μελετών ΤΠΣ και ΕΠΣ δεν είναι εφικτή, πολύ δε περισσότερο στον χρονικό ορίζοντα που ορίζεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο αυτοτελών μελετών οριοθέτησης» τονίζει ο ΣΜΕΔΕΚΕΜ επισημαίνοντας ειδικότερα ότι:
«Με το Προεδρικό Διάταγμα της 11.4.2025 (ΦΕΚ 194 Δ) καθορίζονται τα κριτήρια, ο τρόπος και οι διαδικασίες οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923 οικισμών, καθώς και οι χρήσεις γης και οι γενικοί όροι και περιορισμοί δόμησης αυτών.
Η δημοσίευση και έναρξη ισχύος του Π.Δ. προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες, ως προς το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία σύνταξής του, καθώς οι διατάξεις του επιφέρουν εκτεταμένες αρνητικές συνέπειες στη δυνατότητα δόμησης, την αξία της περιουσίας και τη δυνατότητα ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών και των μικρών οικισμών.
Επισημαίνεται ό.τι το νέο Π.Δ. θέτει το πλαίσιο κανόνων για την οριοθέτηση του οικισμού και οι διατάξεις του δεν εφαρμόζονται ευθέως από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης αν δεν έχει προηγηθεί η έκδοση του Π.Δ. οριοθέτησης του οικισμού. Ως «οριοθέτηση» νοείται ο καθορισμός του ορίου του οικισμού και του πολεοδομικού κανονισμού αυτού στο πλαίσιο εκπόνησης Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ), Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) ή αυτοτελούς προεδρικού διατάγματος οριοθέτησης.
Δεδομένου ό,τι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη οι μελέτες των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», καθώς και των αυτοτελών Π.Δ. οριοθέτησης, οι μελετητές οφείλουν να γνωρίζουν και να λαμβάνουν υπόψη τα οριζόμενα στο νέο Π.Δ., σε συνδυασμό με τις προδιαγραφές που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί.
Σημειώνεται ό,τι όσον αφορά τις αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης οικισμών είχε εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση με αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/73670/1765/2022 «Μεθοδολογία οριοθέτησης οικισμών», ενώ για τις μελέτες ΤΠΣ και ΕΠΣ είχε αναρτηθεί από τον Μάρτιο του 2024 στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης των οικισμών, το οποίο θα έπρεπε οι μελετητές να λάβουν υπόψη.
Τον Σεπτέμβριο του 2024, το αρχικό αυτό σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος πέρασε από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ, Απόφαση 74/2024), το οποίο ήγειρε πλήθος αντιρρήσεων επί αυτού, κυρίως όσον αφορά στη ζώνη Γ, η οποία οριζόταν ως η ζώνη έξω από τις Ζώνες Α, Β και Β1 (συνεκτικό τμήμα προ του 1923, συνεκτικό τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983, διάσπαρτο τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983 αντίστοιχα), έως το όριο του οικισμού που είχε καθοριστεί με προγενέστερη μη ακυρωθείσα διοικητική πράξη. Εν συνεχεία, αφού υποβλήθηκε εκ νέου προς έλεγχο στο ΣτΕ τον Δεκέμβριο του 2024, εκδόθηκε το νέο προεδρικό διάταγμα τον Απρίλιο του 2025, χωρίς να περιλαμβάνεται σε αυτό η Ζώνη Γ.»
«Σε κάθε περίπτωση, το Προεδρικό Διάταγμα στη σημερινή του μορφή δεν υπηρετεί την ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη της υπαίθρου, καθώς η εφαρμογή του ενδέχεται να οδηγήσει στον περιορισμό των αναπτυξιακών δυνατοτήτων των περιοχών και στην ερημοποίηση της υπαίθρου. Αντιθέτως, ενισχύει την απαξίωση της μικρής ιδιοκτησίας και την πιθανή συγκέντρωση γης σε λίγους μεγάλους επενδυτές, ενώ ταυτοχρόνως υπονομεύει την τοπική οικονομία και προκαλεί κοινωνική δυσαρέσκεια», τονίζει ο ΣΜΕΔΕΚΕΜ και υπογραμμίζει ότι:
«Η ανάγκη για άμεση αναθεώρηση και διαβούλευση με τους επιμέρους φορείς, με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, τη χωρική λογική και τη δημοκρατική συμμετοχή είναι επιτακτική».
Στον αέρα και οι μελέτες οριοθέτησης των υδατορεμάτων στις περιοχές επέκτασης του σχεδίου πόλης
Στο επίσημο έγγραφο του ΣΜΕΔΕΚΕΜ επισημαίνονται και σειρά άλλων ανοιχτών θεμάτων που αφορούν στον νέο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό και την εκπόνηση των ΤΠΣ και ΕΠΣ που απαιτούν άμεση επίλυση, ενώ υπογραμμίζεται ιδιαίτερα ότι τίθεται θέμα και για τις μελέτες οριοθέτησης των υδατορεμάτων στις περιοχές που προτείνονται για επέκταση του σχεδίου πόλης. Συγκεκριμένα τα θέματα που επισημαίνονται είναι:
♦ Τήρηση χρονοδιαγραμμάτων: Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξε καθυστέρηση, χωρίς υπαιτιότητα των μελετητών, αφενός στην υπογραφή των συμβάσεων, και, αφετέρου, στον ορισμό των επιτροπών εποπτείας και επίβλεψης, και εν όψει όλων των συμπληρωματικών και ασαφών απαιτήσεων που έχουν μέχρι τώρα τεθεί, και ουδείς γνωρίζει αν και πότε θα τεθούν νέες, είναι αδύνατον να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα των συμβάσεων για το 2ο στάδιο των μελετών, δηλαδή μέχρι τον Απρίλιο του 2026, και ταυτόχρονα να προκύψουν αξιόπιστες και ποιοτικές μελέτες.
Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα, πρέπει να επισημανθεί και η καθυστέρηση της χορήγησης στοιχείων από δημόσιους φορείς, με αποτέλεσμα να απαιτείται επιμήκυνση, χωρίς και πάλι υπαιτιότητα των μελετητών. Για τους παραπάνω λόγους, πρέπει να γίνουν αναθεωρήσεις των χρονοδιαγραμμάτων, τροποποιώντας τις απαιτήσεις του χρηματοδοτικού προγράμματος.
♦ Ανεπάρκεια απροβλέπτων ποσών: Μεγάλες αστοχίες καταγράφονται και στο οικονομικό αντικείμενο, και ειδικά στη διάθεση των απροβλέπτων της σύμβασης για την κάλυψη συμπληρωματικών μελετών. Ενδεικτικά αναφέρονται οι μελέτες οριοθέτησης των υδατορεμάτων στις περιοχές που προτείνονται για επέκταση του σχεδίου πόλης. Είναι προφανές ότι η πρόβλεψη της αμοιβής της οριοθέτησης, που είναι συνδεδεμένη με τα μήκη και άλλα χαρακτηριστικά των υδατορεμάτων, δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστούν με ακρίβεια κατά την προεκτίμηση αμοιβής των μελετών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τεράστιες αποκλίσεις και ανεπάρκεια των απρόβλεπτων ποσών.
Για την κάλυψη του πρόσθετου αυτού αντικειμένου πρέπει να δοθεί οδηγία για σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων, στο πλαίσιο των προβλεπομένων από τη νομοθεσία.
♦ Διαδικασίες έγκρισης υποστηρικτικών μελετών: Εκτιμάται ότι θα προκύψουν μεγάλες καθυστερήσεις στις διαδικασίες έγκρισης των υποστηρικτικών μελετών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες (π.χ. Τεχνικές Υπηρεσίες των Περιφερειών για τις υδραυλικές μελέτες, ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ για τις ΣΜΠΕ), λόγω ταυτόχρονης υποβολής και ανάγκης για έλεγχο και έγκριση μεγάλου αριθμού μελετών.
Προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα, τα οποία θα μεταφερθούν και στην εξέλιξη των συμβάσεων, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη είτε για ενίσχυση των Υπηρεσιών αυτών με το κατάλληλο προσωπικό, που θα ελέγξει, θα εγκρίνει και θα θεωρήσει τις μελέτες, είτε για ανάθεση αυτών των καθηκόντων σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία.
Σχόλια